نرگس

​رساله (مراجع):

? پرسش:

باید از مجتهدی که اعلم است تقلید کرد. راه‌های شناخت مجتهد اعلم (داناتر) چیست؟ 
? پاسخ:

✅ آیات عظام امام خمینی، نوری همدانی:

مجتهد و اعلم را از سه راه مي‌توان شناخت: اول: آن كه خود انسان يقين كند، مثل آن كه از اهل علم باشد و بتواند مجتهد و اعلم را بشناسد. دوّم: آن كه دو نفر عالم ِ عادل كه مي‌توانند مجتهد و اعلم را تشخيص دهند مجتهد بودن يا اعلم بودن كسي را تصديق كنند، به شرط آن كه دو نفر عالم ِ عادل ِ ديگر با گفته آنان مخالفت ننمايند. سوم: آن كه عدّه اي از اهل علم كه مي‌توانند مجتهد و اعلم را تشخيص دهند، و از گفته آنان اطمينان پيدا مي‌شود مجتهد بودن يا اعلم بودن كسي را تصديق كنند. 
✅ آیت الله خامنه‌ای: 

به دست آوردن  يقين اگر چه از شهرتی باشد که مفيدِ علم يا اطمينان شود کافی است 
✅ آیت الله سیستانی: 

اجتهاد يا اعلميّت كسي به گفته يك نفر از اهل خُبره و اطلاع كه مورد وثوق انسان باشد نيز ثابت مي‌شود.. 
✅ آیت الله شبیری زنجانی:  

برتري اين مجتهد از ساير مجتهدين بايد به گونه اي باشد كه متعارف افراد اهل فضل بتوانند آن را تشخيص دهند، و اگر هيچ يك از مجتهدين چنين برتري نداشته باشند از هر يك از مجتهدين طراز اوّل مي‌توان تقليد نمود.
✅ آیت الله مظاهری: 

راه دوم، يك نفر عالم ثقه كه مى‏‌تواند مجتهد و اعلم را تشخيص دهد، مجتهد بودن يا اعلم‌‌بودن كسى را تصديق كند
✅آیت الله وحید خراسانی:

… و اقوى، ثبوت اجتهاد و اعلميّت به گفته ثقه خبير است در صورتى كه ظنّ بر خلاف گفته او نباشد.
✅ آیت الله جوادی آملی: 

ﺛﺒﻮﺕ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻭ ﺍﻋﻠﻢ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺠﺘﻬﺪﻱ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻳﻚ ﻋﺎﻟﻢ ﺧﺒﻴﺮ ﻛـﻪ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺍﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺣﺎﺻﻞ می‌شود, ﺑﻌﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ.   

ﮔﻮﺍﻫﻲ ﺩﻭ ﻋﺎﻟﻢ ﻋﺎﺩﻝ ﻣﺠﺘﻬﺪﺷﻨﺎﺱ ﻭ ﻧﻴﺰ گفته یک ﻣﺠﺘﻬﺪﺷـﻨﺎﺱ ﺧﺒﻴـﺮ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺳﺖ. ﻻﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ.   
✅ آیت الله مکارم شیرازی: 

راه سوم، اين كه آن چنان در ميان اهل علم و محافل علمي مشهور باشد كه انسان يقين پيدا كند او اعلم است. 
✅ آیت الله سبحانی: 

راه دوم، آن که یک عالم عادل؛ که می تواند مجتهد و اعلم را تشخیص دهد، مجتهد بودن یا اعلم بودن کسی را تصدیق کند، به شرط آن که یک نفرعالم عادل دیگر با گفتۀ او مخالفت ننماید. اجتهاد و اعلمیّت به گفتۀ یک نفرکه مورد وثوق باشدنیز ثابت می شود
✅ آیت الله بهجت:

… بلکه از هر راهي كه انسان اطمينان به اعلم بودن كسي پيدا كند بنا بر أظهر مي‌تواند به همان اكتفاء نمايد.

? منابع:

رساله و استفتائات مراجع بزرگوار